Jak wygląda procedura zmiany Konstytucji?

Przed kilkoma dniami minęło dokładnie 27 lat od momentu uchwalenia przez Zgromadzenie Narodowe aktualnie obowiązującej Ustawy Zasadniczej. Jak wygląda procedura zmiany Konstytucji? Wyjaśniamy.

Jak wygląda procedura zmiany Konstytucji?
  • Jakub Stasak
  • /
  • 8 kwietnia 2024

Konstytucja najwyższym prawem Rzeczypospolitej Polskiej

Aktualnie obowiązująca Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej została uchwalona przez Zgromadzenie Narodowe w dniu 2 kwietnia 1997 roku.

Obywatele przyjęli nową Ustawę Zasadniczą w referendum, które miało miejsce 27 maja, a ówczesny Prezydent Aleksander Kwaśniewski podpisał ją 16 lipca tego samego roku.

Dokument składa się z preambuły oraz trzynastu rozdziałów, obejmujących 243 artykuły.

Prezydenckie weto ustawodawcze — jakie ma konsekwencje?Prezydenckie weto ustawodawcze — jakie ma konsekwencje?Jakub Stasak

Z rozdziału pierwszego dowiadujemy się między innymi, że:

„Rzeczpospolita Polska jest dobrem wspólnym wszystkich obywateli” (art.1).

„Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej(art. 2).

„Władza zwierzchnia w Rzeczypospolitej Polskiej należy do Narodu” (art. 4).

„Konstytucja jest najwyższym prawem Rzeczypospolitej Polskiej” (art.8).

Jak wygląda procedura zmiany Konstytucji?

Podmioty uprawnione to przedłożenia projektu ustawy o zmianie Konstytucji to:

• co najmniej 1/5 ustawowej liczby posłów,

• Senat,

• Prezydent Rzeczypospolitej.

Czym jest Rada Gabinetowa?Czym jest Rada Gabinetowa?Jakub Stasak

Zmiana Konstytucji następuje w drodze ustawy, uchwalonej w jednakowym brzmieniu przez Sejm, następnie zaś, w terminie nie dłuższym niż 60 dni, przez Senat, z zastrzeżeniem jednak, że pierwsze czytanie projektu ustawy o zmianie Konstytucji odbywa się nie wcześniej niż trzydziestego dnia od dnia przedłożenia Sejmowi tego projektu.

Ustawa o zmianie Konstytucji uchwalana jest przez Sejm większością co najmniej 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów oraz Senat bezwzględną większością głosów (liczba zwolenników takiej decyzji przewyższa łączną liczbę jej przeciwników oraz wstrzymujących się od głosu) w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby senatorów.

Co niezwykle istotne, uchwalenie przez Sejm ustawy zmieniającej przepisy rozdziałów I („Rzeczpospolita” – artykuły od 1. do 29.), II („Wolności, prawa i obowiązki człowieka i obywatela” – artykuły od 30. do 86.) oraz XII („Zmiana Konstytucji” – artykuł 235.) Konstytucji może odbyć się nie wcześniej niż sześćdziesiątego dnia po pierwszym czytaniu projektu tej ustawy.

W jakich sytuacjach zwoływana jest Rada Bezpieczeństwa Narodowego?W jakich sytuacjach zwoływana jest Rada Bezpieczeństwa Narodowego?Jakub Stasak

Ponadto, jeśli ustawa o zmianie Konstytucji dotyczy tych właśnie rozdziałów, podmioty uprawnione do jej przedłożenia, w terminie 45 dni od dnia uchwalenia ustawy przez Senat, mogą zażądać przeprowadzenia referendum zatwierdzającego.

Stosowny wniosek składany jest wówczas do Marszałka Sejmu, który zarządza niezwłocznie przeprowadzenie referendum w ciągu 60 dni od dnia złożenia wniosku.

Zmiana Konstytucji zostaje przyjęta, jeżeli opowiedziała się za nią większość głosujących.

Następnie, na mocy paragrafu siódmego 235. artykułu Konstytucji:

„Marszałek Sejmu przedstawia Prezydentowi Rzeczypospolitej uchwaloną ustawę do podpisu. Prezydent Rzeczypospolitej podpisuje ustawę w ciągu 21 dni od dnia przedstawienia i zarządza jej ogłoszenie w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”.

Zmiany aktualnie obowiązującej Konstytucji

Analizowana procedura była w kontekście aktualnie obowiązującej Ustawy zasadniczej przeprowadzana dwukrotnie.

Ustawa z dnia 8 września 2006 roku o zmianie Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej obejmowała modyfikację treści artykułu 55.

Wprowadzona została tym samym możliwość ekstradycji obywatela polskiego na wniosek innego państwa lub sądowego organu międzynarodowego w związku z popełnieniem przez niego za granicą czynu, który stanowiłby przestępstwo zarówno za granicą, jak i w Polsce, jeżeli ekstradycję taką dopuszcza ratyfikowana umowa międzynarodowa lub ustawa wykonująca akt prawa stanowionego przez instytucję międzynarodową, której nasz kraj jest członkiem.

Ustawa z dnia 7 maja 2009 roku o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej dotyczyła natomiast przesłanek biernego prawa wyborczego.

Na jaką pomoc możesz liczyć w konsulacie?Na jaką pomoc możesz liczyć w konsulacie?Jakub Stasak

Artykuł 99. zyskał trzeci paragraf, wspomniany przepis stanowi, iż:

„Wybraną do Sejmu lub do Senatu nie może być osoba skazana prawomocnym wyrokiem na karę pozbawienia wolności za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego”.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.

Security Magazine

Czy ten artykuł był przydatny?

Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Zapisz się na newsletter, a raz na jakiś czas wyślemy Ci powiadomienie o najważniejszych tematach. Dla subskrybentów newslettera przygotowujemy specjalne wydarzenia np. webinaria. Nie pożałujesz!