Czym jest szalbierstwo i jaka kara za nie grozi?

Słownik języka polskiego określa szalbierstwo jako oszustwo, zwłaszcza wyłudzenie czegoś. Jak czyn ten definiowany jest przez system prawny i co grozi za jego popełnienie? Wyjaśniamy.

Czym jest szalbierstwo i jaka kara za nie grozi?
  • Jakub Stasak
  • /
  • 3 kwietnia 2024

Czym jest szalbierstwo?

„Tartuffe albo Szalbierz” – to tytuł jednego z polskich przekładów sztuki Moliera, w obecnie obowiązującym systemie prawnym szalbierstwem jest zaś wyłudzenie, dotyczące konkretnych rzeczy bądź sytuacji.

Jaka kara grozi za znęcanie się nad zwierzętami?Jaka kara grozi za znęcanie się nad zwierzętami?Jakub Stasak

Według pierwszego paragrafu 121. artykułu ustawy z dnia 20 maja 1971 roku (z późniejszymi zmianami) – Kodeks wykroczeń, wypomniany czyn zabroniony popełnia każdy, kto:

„Pomimo nieuiszczenia dwukrotnie nałożonej na niego kary pieniężnej określonej w taryfie, po raz trzeci w ciągu roku bez zamiaru uiszczenia należności wyłudza przejazd koleją lub innym środkiem lokomocji”.

Co niezwykle istotne, paragraf drugi cytowanego przepisu stanowi ponadto, że za sprawcę szalbierstwa uznać należy również osobę, która:

„Bez zamiaru uiszczenia należności wyłudza pożywienie lub napój w zakładzie żywienia zbiorowego, przejazd środkiem lokomocji należącym do przedsiębiorstwa niedysponującego karami pieniężnymi określonymi w taryfie, wstęp na imprezę artystyczną, rozrywkową lub sportową, działanie automatu lub inne podobne świadczenie, o którym wie, że jest płatne”.

Szalbierstwo – jaka kara grozi za jego popełnienie?

Szalbierstwo jest wykroczeniem zagrożonym karą aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny.

Jeśli polegało ono na działaniu opisanym w paragrafie drugim 121. artykułu Kodeksu wykroczeń, istnieje także możliwość orzeczenia obowiązku zapłaty równowartości wyłudzonego mienia.

Kiedy jako pacjent masz prawo do transportu sanitarnego?Kiedy jako pacjent masz prawo do transportu sanitarnego?Jakub Stasak

Rozgraniczenie powyższe ma bezpośredni związek z faktem, że w przypadku szalbierstwa pierwszego rodzaju, ustawodawca nie przewidział potrzeby orzeczenia za nie środka karnego (dopuszcza się wdrożenie postępowania mandatowego, do czego uprawniona jest Policja), szkoda wynikająca z szalbierstwa typu drugiego rozumiana jest natomiast jako utrata korzyści, które pokrzywdzony osiągnąłby, gdyby nie zachowanie sprawcy – pokrzywdzony może więc dochodzić swoich praw przed sądem.

Przestępstwo czy wykroczenie?

Niedawna nowelizacja Kodeksu wykroczeń podniosła próg kwotowy, czyniący kradzież już nie wykroczeniem, a przestępstwem.

Małżeńska wspólność majątkowa, a gromadzenie majątku osobistegoMałżeńska wspólność majątkowa, a gromadzenie majątku osobistegoJakub Stasak

W myśl artykułu 119. niniejszego aktu prawnego:

„Kto kradnie lub przywłaszcza sobie cudzą rzecz ruchomą, jeżeli jej wartość nie przekracza 800 złotych, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny”.

Polski system prawny nie utożsamia jednak szalbierstwa z kradzieżą, dlatego pozostaje ono wykroczeniem bez względu na ostateczną wartość wyłudzonego mienia (na przykład posiłku, za który sprawca umyślnie nie zapłacił).

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.

Security Magazine

Czy ten artykuł był przydatny?

Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Zapisz się na newsletter, a raz na jakiś czas wyślemy Ci powiadomienie o najważniejszych tematach. Dla subskrybentów newslettera przygotowujemy specjalne wydarzenia np. webinaria. Nie pożałujesz!